De helft van de Brabanders heeft overgewicht en de meerderheid van ouderen

Reden waarom de Brabantse GGD’en de gemeenten adviseren om, in lijn met het nationaal preventieakkoord, stevig in te blijven zetten op overgewicht in alle leeftijdsgroepen.

Hierbij onderstrepen de GGD’en ook het belang voor aandacht voor inwoners met een groter risico op een gezondheidsachterstand. Volwassenen en ouderen met een lagere opleiding, lager inkomen en/of een niet-westerse migratieachtergrond zijn namelijk over bijna de gehele linie minder gezond dan de rest van de inwoners (zie link onderaan).

Waar de helft van alle volwassen Brabanders te maken heeft met overgewicht is dat bij 65- t/m 74-jarigen zelfs drie op de vijf mensen. Ondanks dat dit aandeel redelijk hetzelfde blijft de laatste jaren, is het een zorgwekkend cijfer. Ook met oog op de coronacrisis: op de IC liggen sinds het begin van de crisis vooral veel mensen met overgewicht. Een van de manieren om overgewicht tegen te gaan is bewegen. Slechts de helft van de volwassen inwoners in Noord-Brabant voldoet aan de gestelde beweegrichtlijnen van ten minste 2,5 uur per week matig intensieve inspanning en ten minste 2 keer per week spier- en botversterkende activiteiten. Het is belangrijk voor gemeenten om te weten of inwoners vinden dat hun buurt uitnodigt tot bewegen. We zijn immers door de coronacrisis veel meer op onze eigen woonomgeving aangewezen. De omgevingswet biedt

gemeenten mogelijkheden om dit aan te pakken.

Vier op de vijf volwassenen geven aan hun buurt aantrekkelijk te vinden om in te bewegen. Ook geven de meeste Brabanders ouder dan 18 jaar (91%) een voldoende voor hun woonomgeving. Zo vindt 83% dat er voldoende groen is in de buurt, zijn er volgens 81% voldoende rustige plekken en volgens 70% voldoende ontmoetingsplekken buiten. Op het gebied van woonplezier is vooral winst te behalen in voldoende plekken voor verkoeling en in (plekken met) voldoende water (zoals meren en vijvers); ruim een op de drie Brabanders geeft aan onvoldoende van deze plekken in de woonomgeving te ervaren. Tussen en binnen gemeenten zijn grote verschillen in de beleving van de woonomgeving.

Een ander item uit het nationaal preventieakkoord is het gebruik van alcohol. Twee van de vijf 18-plussers drinken niet of maximaal 1 glas per dag, zoals de alcoholnorm van de Gezondheidsraad adviseert. Dit aandeel is gestegen ten opzichte van 2016, dus dat is positief! Zowel het aandeel ‘gewoontedrinkers’ als het aandeel ‘gelegenheidsdrinkers’ is gedaald ten opzichte van 2016. Wel moet er rekening mee worden gehouden dat tijdens de coronamaatregelen het drinkgedrag van mensen mogelijk slechts tijdelijk is veranderd.

De Gezondheidsmonitor levert een enorme hoeveelheid data op, met grote verschillen tussen gemeenten. Wat in elke gemeente wordt teruggezien is het verschil tussen inwonersgroepen. Mensen met een lagere opleiding, lager inkomen en/of een niet-westerse migratieachtergrond scoren op (bijna) alle gezondheidsthema’s minder goed dan de rest van de inwoners. Het advies van de Brabantse GGD’en is daarom ook om specifieker in te zetten op deze groepen.

De cijfers zijn afkomstig uit de Gezondheidsmonitor Volwassenen en Ouderen die de GGD’en samen met het CBS en het RIVM hebben afgenomen in het najaar van 2020. Dit is een vragenlijstonderzoek onder inwoners over hun gezondheid, welzijn, omgeving en leefgewoonten.